Kształcenie słuchu, audycje muzyczne czy rytmika – nazwy tych przedmiotów nie występują zwykle w planie lekcji. Doskonale znają je jednak uczniowie Publicznej Szkoły Muzycznej I stopnia w Gdowie. Naukę gry na wybranym instrumencie uzupełniają bowiem zajęcia teoretyczne. Rok szkolny rozpoczyna się ślubowaniem uczniów klas pierwszych, a kończy rozdaniem świadectw. I to chyba jedynie podobieństwo do szkół, jakie znamy. Świat „muzycznej” jest bowiem wyjątkowy… Placówka świętuje w tym roku 15-lecie, a zwieńczeniem obchodów był uroczysty koncert w Filharmonii Krakowskiej. Sądząc po gromkich brawach publiczności, nauka nie poszła w las.
Muzyka gościła w sercach mieszkańców ziemi gdowskiej od zawsze. We wrześniu 1976 roku, po likwidacji Wiejskiego Ogniska Muzycznego, otworzono działającą w Gdowie filię Szkoły Muzycznej I stopnia im. Bronisława Rutkowskiego w Krakowie. Gdy 6 marca 2008 roku powołano uchwałą Rady Gminy Publiczną Szkołę Muzyczną I stopnia w Gdowie, nikt zapewne nie przypuszczał, że 15 lat później 21 nauczycieli będzie w niej uczyć niemal 140 dzieci, budżet opiewać będzie na kwotę…dwóch milionów złotych. Organem prowadzącym placówkę jest gmina Gdów za sprawą Gdowskiego Centrum Obsługi Oświaty.
Zajęcia w nowej szkole rozpoczynało 96 uczniów. Większość z nich kontynuowała naukę po likwidacji krakowskiej filii, a 24 przyjęto w wyniku naboru. 1 września 2008 r. placówkę otwarto oficjalnie i od tamtej pory wiele się wydarzyło.
– Od początku istnienia szkoły staraliśmy się rozwijać i poprawiać jej bazę lokalową i dydaktyczną. Gdyby nie bardzo dobra współpraca z wójtem, ogromne zaangażowanie nauczycieli i wsparcie finansowe rodziców, nie bylibyśmy w tym miejscu, w którym jesteśmy – stwierdza dyrektor Adam Czyżowski, który szkołą kieruje od jej założenia.
Zakupy nowych instrumentów udało się sfinansować właśnie dzięki dotacjom z gminy i Rady Rodziców. Szkoła przepełniona jest muzyką, słychać ją na co dzień w całym budynku. A to właśnie odbywają się lekcje, a to próby orkiestry symfonicznej dętej czy audycje w klasach.
Szczególnie doniośle brzmią flety – szkoła po raz pierwszy zaprosiła młodzież z całej Polski do udziału w konkursie fletowym w 2011 roku. Kolejne edycje cieszą się coraz większą popularnością, gromadząc niemal 60 uczestników.
Uczniowie chętnie uczestniczą w szkolnych konkursach: zespołów kameralnych i miniatur, a także Festiwalu Piosenki Zimowej „Grająca Choinka” czy Festiwalu Etiud. W przypadku małego kryzysu edukacyjnego, ponownie odnajdują „Wenę z Beethovenem” podczas innego konkursu – z kształcenia słuchu i audycji muzycznych. Aby oswoić się z publicznością, koncertują nawet pierwszoklasiści, niejednokrotnie swymi występami kradnąc serca widzów. A to dopiero początek ich muzycznej drogi…
Szkoła organizuje wiele koncertów i wydarzeń artystycznych. Jest więc i wspólne granie podczas corocznego Koncertu Kolęd w gdowskim sanktuarium, Koncertu „Zacznij od Bacha” czy Festiwalu Mozartowskiego i wiele innych.
Mimo licznych obowiązków, dyrektorowi Czyżowskiemu udaje się znaleźć chwilę wolnego czasu. Oczywiście poświęca ją na… muzykowanie. Piątkowa próba Reprezentacyjnej Orkiestry Dętej Gminy Gdów nie może przecież odbyć się bez jej kapelmistrza. I tam spotyka uczniów swojej szkoły oraz jej absolwentów, którzy chętnie grają w orkiestrze. Ci drudzy dają się także słyszeć na licznych koncertach.
Kształcenie jest nieodpłatne i odbywa się na dwóch poziomach: w cyklu 6-letnim i 4-letnim. Szkoła prowadzi naukę gry na fortepianie, skrzypcach, wiolonczeli, gitarze, akordeonie, flecie, klarnecie, oboju, saksofonie, trąbce, puzonie i perkusji. W wyborze instrumentu pomagają Dni Otwarte, koncerty umuzykalniające w szkołach podstawowych oraz te specjalne – dla kandydatów, a także tradycyjnie kursy przygotowawcze. To byli absolwenci doradzą jednak najlepiej. A mówią różne rzeczy. Żartując, pytają, kiedy uczeń szkoły muzycznej cieszy się najbardziej? Podobno, gdy dostanie się do szkoły oraz gdy ją ukończy….Wielu z nich jednak nie zakończyło swej przygody z muzyką w Gdowie, kontynuując naukę w szkole II stopnia, a niektórzy na akademiach muzycznych w całej Polsce (w Katowicach, Krakowie, Bydgoszczy).
– Szkoła muzyczna I stopnia w Gdowie, gdzie mogłam się rozwijać pod okiem pana Jarosława Murzyna była moim pierwszym krokiem na ścieżce artystycznej. Obecnie jestem uczennicą Szkoły Muzycznej I i II stopnia im. Bronisława Rutkowskiego w Krakowie oraz studentką pierwszego roku Akademii Muzycznej im. Krzysztofa Pendereckiego w Krakowie w klasie profesora Zdzisława Łapińskiego. Czas spędzony w Gdowie wspominam bardzo dobrze. Wiele się nauczyłam i poznałam wspaniałych ludzi – wspomina Zofia Kupiec.
Równie ciepło o szkole mówi inna absolwentka. – Zawsze panowała tam rodzinna atmosfera i pozytywna energia. Te sześć lat, które spędziłam w jej murach zdecydowanie stanowią jeden z najlepszych okresów w moim życiu. Mogę nawet stwierdzić, że zdefiniowały to, kim i gdzie teraz jestem. Aktualnie przygotowuję się do recitalu licencjackiego na Wydziale Instrumentalnym na Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Doceniam to, że mogłam w gdowskiej szkole muzycznej rozwijać swoją wrażliwość i zdolności pod skrzydłami wspaniałych nauczycieli – pani Joanny Synowiec oraz dyrektora Adama Czyżowskiego, którzy do dziś są dla mnie ogromnymi autorytetami. Jestem również bardzo wdzięczna rodzicom za to, że przez tyle lat odwozili mnie na zajęcia popołudniowe kilka razy w tygodniu. Szkoła Muzyczna w Gdowie jest wspaniałym miejscem, które rozwija talenty, pobudza kreatywność oraz otwiera serca młodych ludzi na kulturę i sztukę. Bardzo ją wszystkim polecam – dodaje Magdalena Sikora.
Wygląda na to, że absolwenci naprawdę polubili „muzyczną”, bo pojawiają się i grają nawet na jej jubileuszach.
Byli obecni 12 czerwca 2013 roku, gdy świętowano 10-lecie na koncercie międzyszkolnym w Gminnej Hali Sportowej w Gdowie. Zaproszono na scenę uczniów zaprzyjaźnionej Szkoły Muzycznej I stopnia w Wieliczce (obecnie Zespołu Szkół Muzycznych), dając uroczy koncert. Wystąpiła Międzyszkolna Orkiestra Dęta pod dyrekcją Adama Czyżowskiego, utalentowane pianistki, klarnecistka, trębacz oraz duet akordeonowy. Wieczór zakończył występ Międzyszkolnej Orkiestry Symfonicznej oraz połączonych chórów SM I st. w Wieliczce i PSM I st. w Gdowie. Koncert okazał się znakomitym uhonorowaniem dziesięcioletniej pracy, a uczniowie zaprezentowali bardzo wysoki poziom muzyczny.
Najlepszym miejscem na świętowanie 15-lecia 9 maja 2023 r. okazała się Filharmonia im. Karola Szymanowskiego w Krakowie. Zagrano w niej już po raz kolejny.
– Koncert podsumował całoroczną pracę uczniów szkół muzycznych w Gdowie i w Wieliczce oraz projekty i innowacje pedagogiczne, które prowadzą te szkoły (międzyszkolne: orkiestra symfoniczna oraz orkiestra dęta i wspólny występ chórów). Jak na jubileusz przystało, były kwiaty i życzenia. Za trud na rzecz rozwoju artystycznego uczniów, promowanie ich talentów, a tym samym promocję Gminy Gdów, podziękował wójt Zbigniew Wojas wraz ze swym zastępcą Grzegorzem Piętakiem. Na scenę zaproszono wizytatorów regionu małopolskiego, którzy w ciepłych słowach podsumowali pracę szkoły. Jubileusz uświetnili występem artystycznym uczniowie Publicznej Szkoły Muzycznej I stopnia w Gdowie oraz Zespołu Szkół Muzycznych w Wieliczce. Wystąpiła międzyszkolna orkiestra symfoniczna oraz międzyszkolna orkiestra dęta, a także połączone chóry PSM I st. w Gdowie i ZSM w Wieliczce dając wspaniały pokaz licznie zgromadzonej publiczności – podsumowali wówczas nauczyciele, dziękując organizatorom i uczestnikom wydarzenia.
O tym jak ważne jest wsparcie ze strony jednostki samorządu terytorialnego mówił także dyrektor Czyżowski.
– Współpraca z gminą i GCOO jest wzorowa. Grono pedagogiczne to nauczyciele z pasją, o wysokich kwalifikacjach dydaktycznych, zaangażowani w życie szkoły, realizujący wiele projektów edukacyjnych, którymi staramy się rozwijać i zarazić pasją do muzyki swoich wychowanków – podkreśla dyrektor szkoły.
Nikogo to nie dziwi, wszak to szkoła muzyczna, pełna śpiewu i melodii. Już Johann Wolfgang von Goethe wiedział przecież, że „gdzie słyszysz śpiew, tam wstąp, tam dobre serce mają”. I mają gdowscy muzycy serca wielkie, przepełnione, jak całe ich życie… muzyką właśnie.
Maria Jelonek–Bankowicz